A seguridade alimentaria é unha responsabilidade compartida

Dicir que “a seguridade alimentaria é o principal ingrediente da nosa alimentación” é quizais a mellor forma de resumir nunha soa frase as demandas actuais dos consumidores en relación coa alimentación e o principio reitor e prioridade das Administracións en relación coa produción e distribución de alimentos.

Todos os distintos procesos e controis están interrelacionados polo concepto de trazabilidad, que se define como a posibilidade de atopar e seguir o rastro a través de todas as etapas de produción, transformación e distribución dos animais e as súas carnes. A trazabilidad desenvólvese nos seguintes procesos: nacemento, crianza, transporte, sacrificio, despezamento, transporte e distribución.

A produción animal en España evolucionou moito nos últimos anos, adaptándose os nosos modos produtivos ás condicións que impón a Unión Europea, que ten na produción os estándares de calidade e hixiene máis elevados do mundo. A lexislación europea e española en materia de rexistro de explotacións e sobre identificación e trazabilidad dos animais, é a máis completa e esixente do mundo, sen dúbida ningunha.

Bases da trazabilidad

Para garantir a trazabilidad, a normativa sobre identificación e rexistro do gando regula o procedemento para a identificación de cada animal e para o rexistro dos seus movementos.

En síntese, o proceso podémolo definir en:

Nacemento dun animal

O gandeiro debe notificar o nacemento, xunto cos datos básicos do animal (sexo, raza, data de nacemento, identificación da nai…) á autoridade competente da súa Comunidade Autónoma no prazo de vinte e sete días tras o nacemento. Ao mesmo tempo anotará o nacemento no seu Libro de Rexistro. Colocaranse igualmente neste prazo (27 días) os crotales aos animais, ben polo propio gandeiro, ben pola autoridade competente. No caso do gando vacún a autoridade competente expide o Documento de Identificación de Bovinos ( DIB) con todos os datos da explotación e os do animal que foi identificado, nun prazo máximo dos catorce días seguintes á comunicación do nacemento.

Saída dun animal da súa explotación

A notificación da saída da explotación á autoridade veterinaria realizarase presentando o Documento de Identificación do animal ou animais que se trasladan. É necesario anotar a saída no Libro de Rexistro, e cerciorarse de que o documento de Identificación acompaña ao animal a destino, así como a documentación sanitaria correspondente que ampara ese traslado.

Chegada dun animal a unha explotación

Todos os bovinos deben chegar acompañados do seu Documento de Identificación. É necesario anotar a chegada no Libro de Rexistro. Notificarase a entrada do animal na explotación á autoridade veterinaria, presentando para iso o Documento de Identificación co que o animal chegou, no prazo de sete días. A autoridade competente expedirá entón un novo documento de Identificación personalizado cos datos do novo propietario e da nova explotación, así como todos os relativos ao animal.

Perda ou deterioración dun crotal auricular

Cando un crotal pérdese ou deteriora o produtor solicita a fabricación doutro exactamente igual ao que se perdeu.

Morte dun bovino na explotación

As mortes na explotación débense notificar tamén á autoridade competente, nun prazo de sete días, devolvendo o Documento de Identificación.

Sacrificios en establecemento autorizado

Cando os animais chegan a un establecemento de sacrificio, os responsables deste deben notificar a identidade dos animais que sacrifican e as datas dos sacrificios á autoridade competente. Moitas Comunidades Autónomas han disposto sistemas informáticos para as notificacións de sacrificios por parte dos establecementos de sacrificio.

Todos os animais chegan pois, ao establecemento de sacrificio, identificados con dous crotales ou marcas auriculares e acompañados do seu Documento de Identificación, ademais dunha documentación sanitaria que fai referencia ao status sanitario tanto dos animais como da explotación de orixe. Esta documentación verifícase no transcurso da inspección ante- mortem por parte dos servizos veterinarios oficiais do establecemento de sacrificio, e ante calquera anomalía, inmobilizaríase ese animal, para unha investigación que determine se pode ou non ser sacrificado.

Ademais, o movemento dos animais ao establecemento de sacrificio e toda a súa información, queda rexistrado en SIMOGAN. Desta forma, tras o sacrificio e faenado das canles é posible obter todos os datos necesarios para a etiquetaxe obrigatoria da carne.

En resumo, podemos concluír que en ningún país do mundo hai unha lexislación sobre seguridade alimentaria tan densa nin tan completa como a que existe en Europa. Observamos que, pola forma de incorporarse ao consumo desde os millennials ata a xente máis nova, os hábitos de vida están a cambiar: somos consumidores máis conectados e máis obsesionados por sentirse ben. Forman parte dunha serie de valores que a sociedade está a cambiar e nós temos que adaptarnos a eles e o mundo da carne.